Bài đăng trên báo Quảng Ninh Thứ Sáu, 04/03/2016, 14:26 [GMT+7]

Lớp học thể dục dưỡng sinh cho người cao tuổi do TTHTCĐ phường Mạo Khê, TX Đông Triều tổ chức. (Ảnh do đơn vị cung cấp)

Mô hình "cần gì học nấy" ở Mạo Khê

Trung tâm học tập cộng đồng của phường Mạo Khê (TX Đông Triều) là một trong những đơn vị tiêu biểu trong toàn tỉnh. Năm 2015, đơn vị vinh dự được Bộ GD-ĐT tặng Bằng khen vì đã có thành tích xuất sắc trong công tác xây dựng xã hội học tập giai đoạn 2013-2015. Thành lập tháng 1-2007, Trung tâm được trang bị đầy đủ máy tính nối mạng Internet, máy in, máy ảnh kỹ thuật số và có phòng thường trực với đầy đủ hệ thống tủ sách, tủ đựng tài liệu, bảng, biểu thể hiện hoạt động của trung tâm. Từ năm 2012 đến nay, trung tâm đã tổ chức được 463 lớp học, thu hút trên 236.000 lượt người tham gia các lớp tập huấn kiến thức khoa học kỹ thuật nông nghiệp; phổ biến về bảo vệ môi trường, vệ sinh an toàn thực phẩm, giáo dục pháp luật, xoá mù chữ…

Bà Phạm Phương Dung, Phó Giám đốc TTHTCĐ phường Mạo Khê, cho biết: Với phương châm đáp ứng nhu cầu "Cần gì học nấy" của nhân dân, Trung tâm phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể và các trường học tích cực tuyên truyền và nắm bắt nhu cầu học tập, nâng cao trình độ của người dân để xây dựng kế hoạch học tập sát với yêu cầu thực tiễn. Trung tâm còn xây dựng được đội ngũ cộng tác viên hùng hậu là những cán bộ hiện đang công tác hoặc đã nghỉ hưu có uy tín, có hiểu biết sâu rộng về từng vấn đề cụ thể; qua đó, hỗ trợ tích cực cho Trung tâm trong việc triển khai các lớp học. Đặc biệt, Trung tâm triển khai thành công mô hình biệt phái giáo viên sang làm việc tại trung tâm, hưởng lương của ngành Giáo dục. Hiện Trung tâm có 1 giáo viên tin học đảm nhiệm xây dựng tài liệu giảng dạy, nên tất cả các bài giảng đều được thể hiện trên máy chiếu và được đăng tải lên website của Trung tâm.

Ông Phạm Xuân Trường, Phó Chủ tịch Hội Chữ Thập đỏ phường, chia sẻ: "Trước đây, tôi không biết gì về máy tính, mọi công văn hay giấy tờ đều phải viết tay rồi nhờ người  đánh máy lại nên rất bất tiện. Chính vì vậy, khi TTHTCĐ phường tổ chức lớp bồi dưỡng thực hành máy tính cho cán bộ hội, đoàn thể, tôi đăng ký ngay. Sau lớp học, tôi làm quen dần và đến bây giờ đã sử dụng tương đối thành thạo máy vi tính. Do Trung tâm giảng dạy nhiều nội dung, lĩnh vực, nên cứ cần bổ sung kiến thức gì thì tôi đăng ký học cái đấy. Không mất phí học, dễ đăng ký, lại đáp ứng được yêu cầu của nhân dân, nên Trung tâm đã thực sự trở thành mái nhà chung của người dân đủ mọi lứa tuổi trên địa bàn".

Phát huy hiệu quả hoạt động của TTHTCĐ

Hiện Quảng Ninh có 186 xã, phường thành lập được TTHTCĐ, hoạt động theo mô hình kiêm nhiệm, có ban giám đốc. Các TTHTCĐ chú trọng gắn nội dung học tập với sản xuất phục vụ cuộc sống của nhân dân, từng bước trở thành trường học của mọi người dân theo phương châm "cần gì học nấy". Các trung tâm cung cấp kiến thức cần thiết về ngành nghề, kỹ thuật canh tác, công nghệ thông tin, chuyển giao công nghệ; thường xuyên tổ chức sinh hoạt câu lạc bộ, thể dục thể thao, văn hoá văn nghệ. Cùng với đó là tập trung tuyên truyền, phổ biến chủ trương, đường lối của Đảng và chính sách pháp luật của Nhà nước. Đa số các TTHTCĐ đã sử dụng mạng Internet để khai thác các tài liệu, bài giảng phục vụ nhu cầu học tập của mọi đối tượng. Trong 3 năm từ 2013-2015, toàn tỉnh đã mở được 18.590 lớp cho gần 2 triệu lượt người tham gia bồi dưỡng, học tập tại các TTHTCĐ. Đặc biệt, các TTHTCĐ cũng tích cực mở các lớp xoá mù chữ, vừa phối hợp huy động số người mù chữ trong độ tuổi ra các lớp học xoá mù chữ. Tính đến tháng 9-2015, số người biết chữ trong độ tuổi từ 15-60 đạt 96,2%; người biết chữ trong độ tuổi từ 15-35 đạt 100%. Tỷ lệ người mới biết chữ tiếp tục học tập không mù chữ trở lại đạt 93,4%.

Có thể nói, TTHTCÐ là một thiết chế không thể thiếu trong xây dựng xã hội học tập. Song, thực tế toàn tỉnh mới chỉ có khoảng 30% số TTHTCĐ phát huy được hết vai trò, chức năng. Hoạt động của các trung tâm chưa được địa phương coi trọng, quan tâm đúng mức. Tổ chức bộ máy lãnh đạo là kiêm nhiệm, hoạt động chưa đủ mạnh, chưa xây dựng được các chương trình, nội dung học tập phù hợp, đáp ứng được nhu cầu của nhân dân. Hầu hết các trung tâm đều không có trụ sở cố định, thường phải "đi ở nhờ" hội trường các nhà văn hoá thôn, khu phố cũng gây nên không ít bất cập. Đáng chú ý, nhiều TTHTCĐ phát huy hiệu quả trong những năm đầu thành lập, nhưng sau đó không thu hút được người học vì nội dung hoạt động lặp lại và không đáp ứng được sự thay đổi trong nhu cầu học tập của cộng đồng qua thời gian.

Nhìn nhận vấn đề này, ông Ngô Văn Hợi, Phó Giám đốc Sở GD-ĐT cho rằng, để các TTHTCĐ thật sự phát huy hiệu quả, thời gian tới cần tăng cường tổ chức các đợt tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ về quản lý, tổ chức hoạt động cũng như xây dựng và ban hành tài liệu, học liệu dạy chuyên đề tại các TTHTCÐ; phối hợp với Hội Khuyến học lựa chọn những cá nhân có đủ các yếu tố: Uy tín với cộng đồng, có thời gian, không bị ràng buộc về mặt kinh tế, có chuyên môn giáo dục tham gia vào hoạt động của các trung tâm; thống nhất giao nhà văn hoá các thôn, khu phố cho TTHTCĐ sử dụng và quản lý để đảm bảo phát huy tốt vai trò của các nhà văn hoá, đồng thời nâng cao hiệu quả hoạt động của các trung tâm…

Hoàng Anh